Borówka wysoka znana w handlu pod nazwą borówki lub jagody amerykańskiej pochodzi z Ameryki Północnej. Rośliną sadowniczą stała się dopiero w latach 30-tych ubiegłego stulecia. Na kontynencie amerykańskim występuje około 20 dzikich gatunków borówki, które zasiedliły różne strefy klimatyczne. Natomiast w Europie spotykamy w lasach obfitość jagodzisk borówki czernicy, borówki bagiennej (czyli łochyni) oraz borówki czerwonej (brusznicy). Borówki spotykane są zawsze na glebach mineralnych lub torfowych, silnie kwaśnych, z dużą zawartością substancji organicznych.
W Ameryce jeszcze w XIX stuleciu jagód występujących w stanie naturalnym wystarczała ludności, a także przybyszom z Europy, kolonizującym te ziemie. Wraz z rozwojem miast i wzrostem uprzemysłowienia rosło zapotrzebowanie na owoce leśne, których zaczęło brakować na rynku. Pierwsze próby selekcji ze stanowisk naturalnych i przesadzanie najlepszych typów czarnej borówki wysokiej były czynione około 1850r. w posiadłościach Smithsonian Institution. Niestety nie otrzymano pozytywnych wyników, ponieważ nie wiedziano jeszcze wówczas, że podstawą powodzenia uprawy tej rośliny jest kwaśna gleba. W kolejnych latach wielu badaczy amerykańskich czyniło podobne wysiłki nad selekcją i uprawą towarową borówki, też bez pożądanych wyników. Dopiero w początkach XX wieku dr Frederick Vernon Coville, botanik i główny ogrodnik Departamentu Rolnictwa USA, rozumiejący w pełni zapotrzebowanie ludności na jagody oraz wymagania rynku owocowego miasta Boston, rozpoczął prace badawcze nad udomowieniem borówki wysokiej. Rok 1906 stał się początkiem jego wielkich prac, swoje siły połączył z Elizabeth White, plantatorką żurawiny wielkoowocowej ze stanu New Jersey, która oddała na ten cel swoje gospodarstwo i środki materialne.
Już w pierwszych latach tych prac dr Coville stwierdził, że krzewy przesadzone do kwaśnej gleby, podobnej do stanowisk naturalnych, rosły dobrze, natomiast przesadzone do gleby ogrodniczej, żyznej i często wapnowanej stopniowo zamierały. Obserwacje te zostały potwierdzone w doświadczeniach przeprowadzonych w latach 1908-09. Po określeniu wymagań glebowych, dr Coville przystąpił do opracowania sposobów rozmnażania wegetatywnego oraz poznania stosunków zapylania kwiatów. Równocześnie prowadzona była selekcja najbardziej wartościowych form wielkoowocowych borówki wysokiej. Pierwsza Stacja Doświadczalna Borówek Uprawnych była utworzona pod Waszyngtonem. Przydatność handlowo-towarowa jagód sprawdzana była na plantacji Elizabeth White. Powierzchnia upraw borówki w 1930 r. wynosiła 200 akrów (81 ha), natomiast w roku 1965 20000 akrów(8100 ha).
Ze względu na atrakcyjność i walory smakowe jagód borówki wysokiej powierzchnia upraw stale się zwiększała, zarówno w Ameryce Północnej jak i w innych krajach. Badania przeprowadzone w roku 1999 celem określenia wielkości powierzchni uprawy borówki wysokiej na świecie oraz szacunkową wielkość zbiorów jagód przeznaczonych do sprzedaży w stanie świeżym i dla przetwórstwa, wynoszą około 27 300 ha powierzchni oraz 101 595 ton owoców. Obecnie ponad 80% światowej powierzchni uprawy borówki znajduje się w Ameryce Północnej, głównie w Stanach Zjednoczonych oraz w niektórych prowincjach Kanady. Analizując dane z badań przeprowadzonych w 1999 roku można zauważyć, że ponad połowa zbiorów w Ameryce Północnej przeznaczona jest do przetwórstwa, pomimo iż jest to owoc wybitnie deserowy. Inne kraje cały plon jagód przeznaczają na rynek świeżych owoców.
W Europie pierwsze uprawy założono w Holandii w 1923 r. Obecne plantacje rozmieszczone są w południowej części tego kraju, około 80% masy towarowej jagód jest eksportowana do Niemiec. Holendrzy zorganizowali pierwszą w Europie giełdę jagód borówki wysokiej. W ostatnich latach rozpowszechnił się nowy sposób uprawy borówek pod osłonami, najczęściej są to szklarnie, tunele i namioty foliowe. Uprawa pod osłonami ma na celu przyśpieszenie dojrzewania wczesnych odmian oraz przesunięcie terminu zbioru późnych odmian jesienią. Metoda ta jest stosowana również w innych krajach np; w Belgii, Anglii, Portugalii czy Hiszpanii. W hiszpańskiej Andaluzji założono uprawy borówki wysokiej w tunelach foliowych z możliwością dostarczenia na rynek europejski najwcześniej dojrzewających jagód.
Niemcy są największym producentem, a zarazem największym konsumentem jagód w Europie. Pierwsze próby uprawy borówki rozpoczął dr Walter Hermann w 1928 roku. Zajmował się on zarówno wprowadzaniem tego krzewu do uprawy, jak i hodowlą nowych odmian. Główny ośrodek uprawy borówki wysokiej znajduje się w Dolnej Saksonii koło Hanoweru. Plantatorzy niemieccy poszukują odmian późno dojrzewających, w celu przedłużenia zbioru jagód do końca września, ponieważ wczesne odmiany stają się nieopłacalne w uprawie ze względu na konkurencję jagód z cieplejszych krajów europejskich.
We Francji uprawa borówki jest nowością, chociaż podejmowano już próby w latach 60-tych, ubiegłego stulecia. Pierwsze plantacje towarowe założono w 1991 roku, później powstawały kolejne w dolinie Loary. Ze względu na znakomite warunki klimatyczno-przyrodnicze tereny te stają się konkurencyjne dla plantatorów z innych krajów europejskich. Zainteresowanie uprawą borówki wysokiej na naszym kontynencie wzrosło w latach siedemdziesiątych. Dzisiaj krzew ten uprawiany jest również we Włoszech, Austrii, Belgii, Bułgarii, Rumunii, Białorusi, Ukrainie, a nawet w południowej Skandynawii.
Borówką wysoką zainteresowała się również Japonia. Próby uprawy na wyspach japońskich rozpoczęto w 1951 roku. Krzewy uprawiane są tu na glebach powulkanicznych i na przymorskich glebach piaszczystych. Plantacje znajdują się niedaleko Tokio, w rejonie Chibo-ken, koło miasta Marioka i na północy koło Sapporo. Pora dojrzewania jagód przypada od początku czerwca do końca sierpnia. Cała masa towarowa jagód spożywana jest przez Japończyków.
Również na półkuli południowej istnieje kilka ośrodków uprawy borówki wysokiej. Jednym z nich jest Australia, gdzie próby rozpoczęto w 1950 r, w departamencie Wiktoria, ale okazały się nieudane. Na początku lat 70-tych sprowadzono nasiona tej rośliny ze Stanów Zjednoczonych i rozpoczęto selekcję najbardziej wartościowych siewek, ponadto sprowadzono nowe odmiany amerykańskie. Powstało też Australijskie Stowarzyszenie Plantatorów Borówki. Uprawiane są tu borówka rózgowata, borówka wysoka oraz ich mieszańce: południowa borówka wysoka i północna borówka wysoka, w zależności od strefy klimatyczno-przyrodniczej. Główne rejony uprawy borówki znajdują się na południowo-wschodnim wybrzeżu Nowej Południowej Walii i na Tasmanii. Zbiory jagód przypadają od końca grudnia do początku lutego.
W Nowej Zelandii plantacje borówki powstały przy fermach owiec, jako wsparcie finansowe podupadającej hodowli. Nowozelandczycy mają też własne odmiany borówki, które zostały opatentowane. Nowozelandzkie Stowarzyszenie Plantatorów Borówki ma najlepiej zorganizowany obrót jagodami. Na rynku krajowym zużywa się około 20% plonów, a ponad 80% świeżych owoców eksportuje do Ameryki Północnej, niewielkie ilości eksportowane są do Europy, głównie do Niemiec i Wielkiej Brytanii.
Nowym ośrodkiem uprawy borówki staje się Ameryka Południowa. Chile jest tego najlepszym przykładem. Pierwsze doświadczenia rozpoczęto tu w 1979 roku, a plantacje towarowe powstały już w 1987 r. Kraj ten podzielony jest na 12 rejonów klimatyczno-przyrodniczych, co daje możliwości uprawy wszystkich trzech gatunków borówek. Pora dojrzewania jagód przypada, w zależności od strefy, od początku grudnia do końca pierwszej dekady lutego.Owoce świeże przeznaczone są na rynek amerykański i europejski. Poza tym plantacje borówek powstały w: Argentynie, Urugwaju, Wenezueli, Columbii, Peru, Boliwii, Brazylii i Paragwaju. Z każdym rokiem stale rośnie liczba krajów, które chcą uprawiać borówkę wysoką.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz